خود مراقبتی در کار با فضای مجازی و اینترنت
خود مراقبتی در کار با فضای مجازی و اینترنت
امروزه یکی از عواملی که می تواند یک زندگی سالم را تهدید کرده و سبک زندگی اشتباهی را پایه گذاری کند استفاده نادرست از اینترنت و فضای مجازی توسط همه گروه های سنی می باشد. تکنولوژی توانایی این را دارد که زندگی بهتری نیز برای ما به ارمغان آورده و مزیت های فراوانی داشته باشد.
فضای سایبری و فضای مجازی از طریق ارتباط شبکههای رایانهای ایجاد شده و با استفاده از جلوه های سمعی و بصری و در شبیه سازی دنیای را دارد.
فضای مجازی شامل موارد زیر می شود:
• زیرساختهای فیزیکی و ارتباطات راه دور
• شبکه های کامپیوتری و ارتباط آنها با یکدیگر( اینترانت)
• اینترنت
فضای مجازی نه تنها یک ابزار جهت ارتباط می باشد بلکه ماهیتی اجتماعی نیز پیدا کرده است. به طور کلی تکنولوژی های امروزی ارتباطی مانند گوشی های همراه، بازی های اینترنتی شبکههای اجتماعی روش زندگی خیلی از افراد را تغییر داده است و شرایط جدیدی را برای ارتباط با یکدیگر و فعالیت های اجتماعی ساخته است. مانند هر فرهنگ و جامعه ای فضای مجازی نیز دارای قوانین، قواعد و اخلاق خود است. احترام به فضای خصوصی دیگر افراد از قوانین اصلی به حساب می آید.
علیرغم کلیه امکانات و مزیت هایی که تکنولوژی جدید ارتباطی به وجود آورده است؛ استفاده نادرست از آن نیز عواقبی به همراه خواهد داشت. به این جهت توصیه می گردد که قبل از استفاده از روش های ارتباطی، ماهیت آن به طور کامل شناخته شده و آموزش های لازم جهت مشخص شدن مزایا و معایب آن صورت پذیرد.
خطرات فضای مجازی را می توان این گونه توصیف کرد:
• مورد تهدید و باد گیری قرار گرفتن
• دزدی
• محتوای نامناسب و مستهجن
• اعتیاد
• ترویج خشونت
• اعتیاد به اینترنت و بازی های کامپیوتری
اعتیاد به اینترنت
برای اولین بار کیمبرلی یانگ در یک مقاله در سال ۱۹۹۶ اینگونه اعلام کرد که استفاده نامناسب از کامپیوتر می تواند علائم اعتیاد داشته باشد. در کشورهایی مانند چین و کره جنوبی اعتیاد به اینترنت یک تهدید سلامت و عمومی می باشد. در آمریکا حدود ۱۱۲ میلیون آمریکایی آنلاین هستند و حدود ۶ درصد از این افراد وابسته به اینترنت می باشند. علی رغم وجود نداشتن معیار مشخص س زیادی از مراجعین به صورت سرپایی و بستری در زمینه اعتیاد به اینترنت وجود دارند.
اعتیاد به اینترنت میتواند منجر به انزوا، افسردگی، مشکلات خانوادگی، افت تحصیلی، طلاق، از دست دادن شغل، بدهی مالی به دلیل گرفتاری در وسواس ها و حالات قمار گونه اینترنت در خریدهای اینترنتی می شود. با توجه به این موضوعات و افزایش روز افزون کاربران کامپیوتر و اینترنت، و افزایش یافتن وابستگی به این وسایل جهت پیگیری و پیشگیری از این معضل ضروری به نظر می رسد.
اعتیاد به اینترنت چیست؟
زمانی که صحبت از اعتیاد به اینترنت می شود این واژه میتواند وسیعی از رفتارها و اختلالات را شامل شود به طور کلی در پنج گروه دسته بندی می شود:
• اعتیاد به ارتباط جنسی مجازی: اینگونه افراد از اینترنت جهت دانلود، مبادله فیلم های پورن و ایفای نقش های جنسی در چت ها استفاده می کنند.
• اعتیاد به روابط مجازی: استفاده از اینترنت به عنوان راهی برای برقراری ارتباط مجازی و شرکت در بحث ها و چت روم ها.
• رفتار های اجباری اینترنتی: رفتارهای اجباری قماربازی آنلاین، خریدهای آنلاین، شرط بندی ها و…
• اعتیاد به کامپیوتر: اعتیاد به بازی های کامپیوتری آنلاین از هر نوعی
• اطلاعات بیش از حد: اعتیاد به گذراندن ساعات بسیار به تحقیق و جمع آوری اطلاعات و داده ها که از جستجوی اینترنتی حاصل می شود.
نشانه های استفاده زیاد از اینترنت
بعضی افراد کار بیشتر از ۲۰ ساعت در هفته با اینترنت را وابستگی به اینترنت قلمداد می کنند اما معیار زمان به تنهایی نمی تواند کافی باشد. موارد زیر می تواند از نشانه های استفاده زیاد از کامپیوتر و اینترنت باشد:
• اشتغال ذهنی به اینترنت به نحوی که مهمترین عامل رضایت فرد از زندگی باشد.
• کمتر پرداختن به روابط دوستی و قطع کردن روابط اجتماعی
• به وجود آمدن احساس افسردگی و پوچی و همچنین تحریک پذیری زمانی که کامپیوتر و اینترنت در دسترس نباشد.
• علائم ترک هنگام عدم دسترسی به اینترنت و کاهش استفاده از آن، با بی قراری، اضطراب، افسردگی و لرزش دست خود را نشان میدهد
• به وجود آمدن میلی افزایش یابنده به استفاده از این تکنولوژی
• دروغ گفتن در مورد مدت زمان آنلاین بودن
• انکار کردن جدی بودن مشکل استفاده از اینترنت و کامپیوتر
• خستگی زیاد و بی خوابی
• افت تحصیلی و کاری
• عدم شرکت در فعالیت های اجتماعی و جمعی
• توجیه این مطلب که، آموزش از طریق اینترنت بیشتر و بهتر از مدرسه است
نشانه های استفاده سالم از اینترنت و کامپیوتر
• مقدار استفاده و کار با اینترنت و کامپیوتر از مقدار ساعت برنامه ریزی شده بیشتر نمی گردد.
• خانواده استفاده بیش از حد اینترنت و کامپیوتر را گزارش نمایند.
• جهت استفاده از اینترنت مقدار بودجه خاصی در نظر گرفته شده و این مقدار افزایش نیابد.
• فرد در زمان تعیین شده به تکالیف و امور فردی میرسد.
• لذت بردن از فعالیت های دیگرغیر ازاستفاده از اینترنت و کامپیوتر
• اختصاص دادن زمان و انرژی بیشتر جهت ارتباط با افراد واقعی تا انسان های غریبه در اینترنت
• اطلاع داشتن از عواقب و عوارض اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر
• استفاده کردن از کامپیوتر و اینترنت به دلایل موجه و ضروری
• میل و علاقه بیشتر برای بیرون رفتن و گذراندن وقت با دوستان و خانواده
چگونه باید از اعتیاد به اینترنت و کامپیوتر جلوگیری کرد
• تعیین کردن یک زمان یا دفعات مشخص جهت استفاده از اینترنت و کامپیوتر
• درمان علت زمینه ای استفاده از اینترنت و کامپیوتر. عواملی مثل اضطراب از علل شایع استفاده زیاد از اینترنت و کامپیوتر هستند.
• داشتن گروه های حمایتی. این گروه ها به فرد کمک می کند که در مواقع اضطراب و بحرانی بهجای استفاده از اینترنت و کامپیوتر از حمایت و صحبت با آنها برخوردار شود.
• جایگزین کردن فعالیتهای سالم و تفریحی به جای کار کردن با اینترنت و کامپیوتر.
• صحبت و مکالمه با افراد دیگر به جای فرستادن پیام.
• کردن و یا پرینت گرفتن اطلاعاتی که نیازمند به آنها هستیم.
• استفاده از کامپیوتر در مکان های خاص
• بودجه اختصاص یافته به اینترنت
• ایجاد شرایط و محیطی در خانواده به منظور بازی و سرگرمی و ارتباطات بیشتر باهم
راهنمای استفاده از کامپیوتر و اینترنت برای والدین
• آموزش: قبل از کار با اینترنت حتماً از خطرات و راه های بالا بردن امنیت با اطلاع باشید.
• تشویق: تشویق مثبت والدین به کودک و نوجوان برای استفاده موثر و کاربردی از کامپیوتر و اینترنت.
• امنیت بخشی محیط کامپیوتر: قبل از هر موردی باید تدابیر لازم امنیتی برای استفاده مناسب و امن از این امکانات فراهم گردد.
• نظارت: قرار دادن کامپیوتر در فضای بیرون از اتاق شخصی کودک جهت نظارت بهتر والدین
نحوه نظارت والدین بر استفاده از کامپیوتر و اینترنت توسط فرزندان
قبل از شروع استفاده کودک از اینترنت و کامپیوتر باید با او راجع به اهمیت امنیت اینترنت صحبت کنید. به فرزند خود استفاده امن از اینترنت را آموزش دهید و همچنین خدمات امکاناتی که کودک شما از آن استفاده میکند را فرا بگیرید.
جهت فراهم کردن شرایط استفاده کودک از کامپیوتر و اینترنت از مشاورین خدمات اینترنتی کمک بگیرید. از حریم خصوصی کودک خارج کرده تا بتوانید نظارت بیشتری بر نحوه عملکرد فرزند داشته باشید. باید از نصب نرم افزار های مناسب بر روی کامپیوتر جهت امنیت مطمئن گردیده و همچنین از مرورگری مناسب برای جستجو در اینترنت استفاده نمایید. برای کودک قوانین استفاده از اینترنت را وضع نمایید.
در هنگام استفاده کودک از اینترنت و کامپیوتر به صورت غیر مستقیم متوجه رفتارهای او باشید.
در هنگام ایجاد پروفایل به کودکتان کمک کنید تا اطمینان پیدا کنید که اطلاعاتی بیش از حد در این فضا قرار نگیرد. همچنین به یاد داشته باشید کردنتنظیمات امنیت شخصی اینترنت و فضاهای مجازی امری ضروری است.
نظارت دقیق بر استفاده از اینترنت بخصوص در کودکان کوچکتر و مداخله سریع و اقدام در صورت بروز مشکل امری ضروری است.
باید شما ارتباط نزدیک و موثری با کودک و نوجوان داشته باشید تا آنها بتوانند در صورت بروز مشکل به راحتی با شما مشورت نمایند بدون آنکه هراسی داشته باشند که برایشان مشکلی پیش آمده و توسط شما مورد شماتت قرار بگیرند.
استفاده از اینترنت و کامپیوتر برای کودکان و نوجوانان
• قبل از آن که اطلاعاتی را به صورت آنلاین برای شخصی ارسال کنید به خوبی به آن فکر نمایید. • از والدین جهت قرار دادن هرگونه مشخصات مانند اسم، آدرس و… در فضای مجازی مشورت نمایید.
• مراقب افرادی که در فضای مجازی که به آنها اعتماد کرده اید باشید. پیدا کردن دوستان جدید می تواند امری مفرح باشد اما این احتمال وجود دارد که آنها فردی که ادعا می کنند نباشند و صرفا جهت فریب یا اهداف از پیش تعیین شده خود را اینگونه معرفی می نمایند.
• تحت هیچ شرایطی پسورد خود را در همه زمینه ها به کسی بازگو نکنید.
• اگر دارای صفحه مجازی هستید پروفایل خود را به صورت خصوصی نگه دارید تا اطلاعات شخصی شما محفوظ گردد.
• اگر در فضای مجازی و چت روم ها شخصی حرفهای نامناسبی میزند و یا اینکه نسبت به وی حس خوبی ندارید از آن فضا و مکالمه خارج شده و به هیچ وجه پاسخ ندهید.
• به این نکته دقت داشته باشید اگر پیغام یا فایلی از طرف شخصی که نمی شناسید برای شما ارسال شد، آن را باز نکنید زیرا ممکن است حاوی صحبت های نامناسب و یا فایل های مخرب و ویروسی باشد.
• اگر کلام، تصویر، موضوع و یا هر چیز دیگری در اینترنت شما را ترسانده است این موضوع را حتماً با والدین در میان بگذارید.
• اگر در فضای اینترنت پیشنهاد هایی که بسیار خوب به نظر می رسند دریافت نمودید از پذیرفتن آنها خودداری نمایید.
با رعایت نکات خود مراقبتی در دنیای بیکران اینترنت و فضاهای مجازی می توانید از خطرات بسیاری که در این فضا افراد بی اطلاع را تهدید می کند در امان بمانید.
بسیار هستند افرادی که به دلیل نشناختن صحیح این فضای مجازی در دام افراد سودجو قرار گرفته و رابطه مجازی آن ها به ارتباطات واقعی خط شده و اتفاقات ناخوشایند و جبران ناپذیری را به همراه داشته است. در این زمینه محدودیت سنی خاصی وجود ندارد زیرا افراد شیاد با مهندسی اجتماعی و تبحر بسیار توجه و اعتماد افراد را جلب می نمایند و افراد ساده و بی اطلاع را در دام خود گرفتار می کنند.
دقت نمایید اگر مورد هرگونه سوء استفاده از طرف افراد نامناسب قرار گرفتید باید آنرا با خانواده و افراد قابل اعتماد مطرح نمایید. مخفی نمودن مشکلات این چنینی نه تنها دردی را درمان نمیکند بلکه می تواند شدت و تخریب آن را بیشتر کند. چه وسایلی یک مشکل در مراحل اولیه به خوبی برطرف شود.
هیچگاه به دوستی های اینترنتی به شکل جدی اهمیت ندهید. شناخت شما از فرد مورد نظر تنها از طریق کلمات، اصوات و تصاویر بوده است. شناخت واقعی در محیط واقعی و تعاملات اجتماعی به وجود می آید. هر فرد در فضای مجازی بدون آنکه دیده شود می تواند نسبت به آنچه که نیست ادعا کند و راهی برای تشخیص درست این ادعا وجود نخواهد داشت. در صورت جدی شدن رابطه و لزوم آن سعی نمایید با نظارت و همفکری افراد مطلع رابطه مجازی را رابطه های واقعی در دنیای واقعی تبدیل نمایید.
در صورت مشاهده بی اخلاقی ها، کلاهبرداری ها، سوء استفاده های مالی، هک کردن و… مراجع قضایی و نهادهایی که به این منظور شکل گرفته اند را مطلع گردانید. افراد متخصصی که در این نهادها وجود دارند می توانند وارد عمل شده و جلوی بزهکاری ها و آزار های دیگر برای اشخاص مختلف را بگیرند.
عملکرد درست شما در دنیای مجازی و اینترنت و نحوه برخورد صحیح با افراد و شرایط خطرساز می تواند ابتکار عمل را از افراد و شرایط مخرب سلب نماید .
وابستگی به فضای مجازی و ارتباطات به ظاهر بی خطر می تواند تبعات بزرگی در روابط خانوادگی، عواطف و توجهات دو طرفه داشته باشد. شاید شما به ظاهر نیت خاصی نداشته باشید اما به مرور به برخی از رفتارها عادت کرده و خود را غرق در مسائل می بینید که دیگر برای شما زشت جلوه نمی کند. ارزش های اخلاقی شما تغییر کرده این تغییرات میتواند افراد نزدیک به شما را آزرده خاطر کند و حتی تبعات سنگین و جبران ناپذیری در روابط شما ایجاد نماید.
استفاده نادرست از اینترنت و کامپیوتر می تواند به راحتی زندگی در آرامش شما را به صحنه ای پرتنش تبدیل کند.
درباره عرفان کیهانی نژاد
عرفان کیهانی نژاد متخصص دیجیتال مارکتینگ میباشد که اکنون در این وبسایت به مدیریت سئو و بهینه سازی این وبسایت پرداخته
سایر نوشته های عرفان کیهانی نژاد
دیدگاهتان را بنویسید