بهداشت چشم

بهداشت بدن و سبک زندگی سالم

شفا راه یگانه در زمینه بهداشت چشم و بینایی، لازم است که مراقبت های کافی از این عضو حساس به عمل آید. مقدار سلامت بینایی توسط بینایی سنج یا چشم پزشک صورت می پذیردو در صورت لزوم لنز و عینک جهت دید بهتر تجویز  می‌گردد.

حدت بینایی و عیوب انکساری چشم

حدت بینایی مقدار سلامتی چشم ها و توانایی بینایی را مشخص می کند. به وجود آمدن عیوب انکساری باعث می شود بینایی تحت تاثیر قرار گرفته ودید خوبی وجود نداشته باشد.

 انواع عیوب انکساری

 نزدیک بینی: در این حالت چشم ما اشیایی که به آن نزدیک است را واضح تر می بیند و اجسام دور، تار تر به نظر می رسد.

 دور بینی:  در دوربینی  اشیا دور واضح‌ تر از اشیا و نزدیک به نظر می رسد.

 آستیگماتیسم:  در این حالت به دلیل شکل غیر عادی قرنیه می تواند دید دور و نزدیک را تحت تاثیر قرار دهد.

  پیر چشمی: این پدیده به دلیل تصلب عدسی چشم انسان در میانسالی به وجود می آید.

به راستی ایا خشم چیست میتواند در چشم ما تاثیر گذاشته باشد؟

 افراد زیادی همیشه به دلیل آسیب در ناحیه چشم به بیمارستان مراجعه می کنند. تعداد زیادی از آنها را کودکان تشکیل می‌دهند. برخی از آسیب ها و روش های پیشگیری شرح زیر است :

• آسیب های ناشی از فعالیت و حرکات ورزشی. استفاده از محافظ های چشمی می تواند عوارض این ورزش ها را کاهش دهد. در این زمان باید سعی شود از شیشه های عینکی در زمان ورزش استفاده شود که نسبت به ضربه مقاوم باشد. استفاده از لنز در هنگام ورزش آسیب های به وجود آمده را بیشتر خواهد کرد.

• آسیب های به وجود آمده توسط پرتاب سنگ، جرقه آتش، تفنگ بادی و… این آسیب ها می تواند بسیار جدی بوده و حتی منجر به از دست دادن کامل بینایی شود.

• مواد شیمیایی مانند کلر استخر ها و مواد شوینده و …

بهتر است در هنگام مواجهه با مواد شیمیایی یا به استخر رفتن از  عینک محافظ استفاده شود.

• آسیب به چشم به دلیل قرارگیری در معرض نور آفتاب. نور ماوراء بنفش خورشید  می‌تواند آسیب های چشمی زیاد ایجاد کند. استفاده از کلاه های لبه دار و عینک های آفتابی این خطرات را تا مقدار زیادی کم می کند . بهتر است قبل از خرید عینک آفتابی اطلاعات روی برچسب عینک چک شود و نیز از فروشگاه های معتبر خریداری گردد. عینک آفتابی مورد نظر باید محافظت قابل قبولی در برابراشعه ماورای بنفش و دیگر عوامل مضرایجاد کند.

محافظت ۹۹ درصد در برابر اشعه فرابنفش: عینک با این سطح حفاظت برای محافظت چشم در برابر مدت طولانی قرار گرفتن در مقابل نور خورشید استفاده می شود.

 محافظت ۹۰% در برابر اشعه فروسرخ:  در محیط پیرامون مقدار اندکی اشعه فروسرخ وجود دارد که ضرر چندان زیادی برای چشم ها ندارد.

 تصفیه نور آبی:  به طور قاطع نمی‌توان گفت که نور آبی برای چشم ضرر دارد. عینک های تصفیه کننده نور آبی به دید بهتر در برف و مه کمک می کنند.

پلاریزه: این عینک ها نورمنعکس شده را قطع کرده و برای ورزشهای آبی و رانندگی در جاده مناسب هستند.

پوشش آینه ای: این عینک‌ها به غیر از پوشش آینه ای یک پوشش فلزی نیز دارند که در مقابل نور خورشید مقاوم است. اما مقاومت چندانی در برابر اشعه ماورای بنفش ندارد.

 فتوکرومیک: عینک های فتوکرومیک با افزایش شدت نور تیره می شوند. با کاهش نور محیط دوباره شفاف خواهند شد. محافظت قابل قبولی در برابر اشعه ماورای بنفش از خود نشان نمی دهند.

 تک گرادیان: در این عینک ها درقسمت بالا و پایین ایجاد سایه می کنند و قسمت های وسط آن ساده است. از این عینک برای ورزش های اسکی، تنیس و دریانوردی استفاده می شود. این عینک‌ها در مقابل اشعه ماورای بنفش مقاومت چندانی ندارند.

 با افزایش سن در تمامی نقاط بدن تغییراتی مشاهده می شود .تغییر در بینایی و چشم افراد نیز غیرقابل اجتناب است. برخی از مشکلات چشم در دوران پیری به شرح زیر است:

• عادت چشم به تاریکی:  وقتی وارد اتاق تاریک می شویم بعد از گذشت مدتی، چشم های ما به تاریکی عادت می کند و می توانیم اطراف را بهتر ببینیم. با بالا رفتن سن، این فرایند دیرتر انجام می شود و در فضاهای تاریک ممکن است خطراتی برای سالمند به وجود آید.

• پیرچشمی: با افزایش سن، اشیاء نزدیک دیگر به خوبی دیده نمی شوند. پیرچشمی باعث می شود اجسام دور را بهتراز اجسام نزدیک مشاهده کنیم. مشکل با مراجعه به چشم پزشک و تهیه عینک مناسب  قابل حل شدن است.

• آب مروارید:  این مشکل در افراد مسن به وجود می آید. در این عارضه عدسی چشم ها کدر شده و اشیای پیرامون به راحتی دیده نمی شوند .امروزه این بیماری با عملی بسیار راحت و جایگذاری لنز داخل چشم، برطرف می گردد.

• قبل از اینکه قطره و پماد را باز کنید حتماً از تمیزی دستانتان مطمئن باشید. فردی که قطره را درون چشمان شما می ریزد نیز باید دستان تمیزی داشته باشد.

• بعد از باز کردن بسته بندی قطره و پماد مراقب باشید که لبه آن با زمین و اشیاء دیگر تماس پیدا نکند.

• حتماً سر ساعت و به مقدار لازم از قطره و پماد چشمی استفاده کنید.

• به هیچ وجه از قطره و پماد چشمی شخص دیگر استفاده نکنید.

• بعد از استفاده از قطره و پماد آن را به طور بلند مدت نگهداری نکنید و مجدداً از آن برای چشم استفاده ننمایید.

• اگر فرزندی  ۳ الی ۶ ساله دارید حتماً برای تشخیص تنبلی چشم به مراکز سنجش بینایی مراجعه نمایید.

• هر زمان که دچار مشکل و ناراحتی در دیدن مانند  تار شدن چشم، دیده شدن جرقه های نورانی،  کج و منحنی دیدن خطوط صاف، ایجاد درد و قرمزی در چشم و… حتماً به پزشک مراجعه کنید.

• اگر چشمان شما نیز مشکلی ندارد بهتر است معاینات دوره ای چشم را را به انجام برسانید. فایده معاینات دوره‌ای در این است که اگر مشکلی در آستانه وقوع باشد به زودی شناسایی و به راحتی رفع خواهد شد. بیماری هایی مانند آب سیاه به راحتی توسط معاینه چشم پزشک تشخیص داده می شود در صورتی که ممکن است مشکلی در بینایی ایجاد نکرده باشد.

• در هوای آفتابی و و نور شدید برای محافظت بهتر از چشم ها ازعینک آفتابی و کلاه لبه دار استفاده نمایید.

• اگر در خانواده خود سابقه  ابتلا به بیماری آب سیاه دارید، بهتر است بعد از سنین میانسالی مبادرت به معاینات دوره‌ای کنید.

• اگر در افراد خانواده سابقه قوز قرنیه وجود دارد بهتر است در سنین کم و نوجوانی معاینات پزشکی بر روی چشم انجام شود.

• اگر گرد و غبار وارد چشمان شما شد بهترین درمان خانگی استفاده از محلول چای تازه دم شده رقیق است. از این محلول می توانید برای شستشوی چشم استفاده کنید. باید دقت کنید که ظرف و دستان شما کاملاً تمیز باشد. اگر پس از شستشو هنوز حس می کنید چه چیزی در چشمان شما باقی مانده است بهتر است به پزشک مراجعه نمایید. شستشوی چشم باید از سمت گوشه به سمت بیرون صورت پذیرد. این کار را در نور کافی انجام دهید.

• استفاده از مواد غذایی که حاوی ویتامین آ هستند برای سلامت چشم ها بسیار مفید است. مصرف میوه و سبزیجات مانند هویج، گوجه فرنگی، نارنگی، اسفناج، انبه، کدو حلوایی، کلم بروکلی، فلفل دلمه ای و زردآلو منبع غنی از ویتامین آ هستند که برای سلامتی چشمان شما گزینه هایی بی خطر و مفید هستند.

• به این نکته توجه کنید که کنترل فشار خون و قند می تواند از عوارض خطرناک مشکلات چشمی بکاهد. زیرا عدم تشخیص و درمان بموقع می تواند باعث عوارض شدید چشمی در شخص گردد. در بیماران دیابتی لازم است که حداقل سالی یک بار توسط پزشک شبکیه مورد معاینه قرار گیرند.

• به کودکان خود بیاموزیم که چشم  عضوی حساس است و مراقبت و نگهداری ویژه‌ای را می‌طلبد. به کودکان آموزش دهیم که برای سلامت چشمان خود این موارد را رعایت کنند:

• فاصله چشم با دفتر و کتاب در هنگام نوشتن و مطالعه رعایت شود. نور کافی در زمان مطالعه کتاب ضروری است. هیچ گاه چشمان خود را دستکاری نکنید و به هیچ وجه دستان آلوده خود را به آنها نمالید. به کودکان توصیه کنید فاصله خود را با تلویزیون حفظ کنند. به کودکان هشدار دهید که استفاده بیش از حد از کامپیوتر، لپ تاپ، تبلت و گوشی موبایل چقدر می‌تواند به سلامتی چشم آنها لطمه وارد کند. به کودکان خود بیاموزید که در مواقع اضطراری و بروز مشکل برای چشم چه کاری انجام دهند. کودکان باید بدانند که شوخی های بیجا و استفاده از مواد خطرناکی مثل ترقه، آتش و… می تواند سلامتی چشم آن ها را به طور جدی تهدید کند.

سلامت چشم بسیار مفید بوده و لذت دیدن، یکی از بزرگ ترین نعمت های خداوند است. سعی کنید با سبک زندگی سالم و الگوسازی برای فرزندان، چشمانی سالم داشته باشیم و از دیدن زیبایی های دنیا لذت ببریم.

رعایت نکات ضروری برای مراقبت از چشم

• به هیچ وجه از حوله و اشیا در تماس با چشم مشترک استفاده ننمایید.

• برای سلامت چشم بهتر است رژیم غذایی حاوی ماهی و سبزیجات داشته باشید.

• تحرک بدنی خود را حفظ کنید و فعالیت‌های ورزشی داشته باشید.

• از هوای خشک دوری کنید.

• همیشه ابزارهای محافظتی مانند عینک شنا و عینک صنعتی داشته باشید و از آنها استفاده نمایید.

• دقت کنید در هنگام مطالعه نور محیط مناسب بوده و نور به طور مستقیم به چشمان شما نتابد.

• دقت داشته باشید دیدن تلویزیون، کار با کامپیوتر، تبلت در گوشی موبایل در مکان تاریک انجام نشود.

• برای اینکه چشمانی سالم داشته باشید همیشه فشار خون خود را کنترل کنید.

• بهتر است در محیط مرطوب زندگی کنید اگر این امر میسر نبود استفاده از اشک مصنوعی و مرطوب نگه داشتن چشم به سلامت آن کمک بسیاری می کند.

• موادی مصرف کنید که در آن مقادیر غنی از بتاکاروتن وجود داشته باشد زیرا این ماده نقش مهمی در سلامت چشم و بینایی دارد.

• سعی کنید تا ضرورتی به وجود نیامده است از لنز به جای عینک استفاده نکنید.

• استفاده از لنز های تزیینی و غیر استاندارد می تواند عوارض و ضررهای بسیاری برای چشمان شما داشته باشد.  چشم اندامی بسیار حساس است و تماس با هر چیزی که آلوده و نامناسب باشد می تواند بر عملکرد آن اثر منفی بگذارد.

• برای اینکه در ایام پیری کمتر دچارعوارض پیرچشمی شوید بهتر است از غذاهای سرشار ویتامین C وE استفاده کنید. اسیدهای چرب امگا ۳ چشمان افراد را در برابر بیماری های دوران پیری مقاوم می کند.

• سیگار علاوه بر لطمه هایی که سیستم  تنفسی و دندان‌ها وارد می‌کند، می تواند فرد را مستعد آب مروارید کند. افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افراد معمولی مبتلا به بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید می شوند.

• در صورت استفاده مداوم از چشم ها بهتر است به آن ها استراحت داده و با دیدن فاصله های دور و نزدیک آنها را ورزش دهیم.

• مصرف قهوه در طولانی مدت به دلیل داشتن کافئین می‌تواند تاثیر منفی روی بینایی شما بگذارد. می توانید از از چای سبز استفاده کنید زیرا نه تنها برای چشم ضرر ندارد منبعی از آنتی اکسیدان ها و ویتامینC  و ویتامینE است که برای سلامت چشم ها مفید است.

• نوشیدن آب کافی و خواب مناسب می تواند سلامتی را برای چشمان شما به ارمغان بیآورد.

• این نکته را بدانید که ماه های سرد سال و زمستان می تواند  به چشمان شما آسیب وارد کند. بهتر است در این شرایط آب بیشتری میل کنید تا چشمان شما بهتر بتواند اشک تولید کند.

• در آرایش کردن چشم و نواحی اطراف آن بسیار دقت کنید. مواد شیمیایی درون لوازم آرایش و نیز ابزار های آرایش می‌تواند لطمه‌های زیادی به چشم ها وارد کند.

• اگر از لنز استفاده می کنید بسیار دقت داشته باشید که به درستی در محلول استریل قرار گیرد تا حالت خود را از دست ندهد.  لنزآسیب دیده می تواند به چشمان شما نیز آسیب وارد کند. توجه داشته باشید که فراموش نگردد که لنز را در هنگام خواب از چشمان خود خارج نمایید.

سبک زندگی سالم و رعایت نکات بهداشتی و سلامت فردی می تواند خانواده و جامعه ای سالم پرورش دهد که ثمره ای جزنسلی شاداب و کارآمد نخواهد داشت. باید از همه اندام به بهترین نحو مراقبت کرد تا جسمی سالم داشته و از زندگی لذت بیشتری ببریم.

پیشنهاد میشود مقاله مراقبت از پوست و مو را از دست ندهید